Meer impact door samenwerking over muren heen
Strategische allianties en regionale samenwerking
Beter afgestemd zorg- en welzijnsaanbod voor burgers. Publiek-private initiatieven binnen het sociaal domein. Het klinkt mooi, maar langdurige samenwerking over de grenzen van je eigen organisatie heen is niet eenvoudig. Hoe kom je tot vruchtbare samenwerking? Hoe pak je het aan? Welke afspraken maak je met elkaar? Hoe zorg je dat deze niet vrijblijvend zijn? En hoe voorkom je dat de ene partij veel meer tijd en energie steekt in de samenwerking dan de andere?
Visiepaper: Vijf succesfactoren voor strategische samenwerking
Blog: Gemeenten maken of breken allianties
Samenwerking over muren heen?
In praktijk zien we dat samenwerking vaak moeizaam van de grond komt, om uiteenlopende redenen: partijen voelen niet dezelfde urgentie, hebben andere doelen voor ogen, voelen zich niet gelijkwaardig, zijn bang voor verlies van autonomie of omzet… Maar ook persoonlijk kan het schuren tussen de sleutelfiguren. Of de personen aan tafel willen wel, maar de organisaties erachter trappen op de rem.
Al met al blijkt het vormen van en het strategisch samenwerken met andere organisaties vaak een hele opgave. Dat komt ook omdat factoren als vertrouwen, belangen, urgentiegevoel en gelijkwaardigheid minder tastbaar zijn. En dat terwijl juist deze factoren zo bepalend zijn voor het slagen van de samenwerking! Maar als deze factoren niet zichtbaar zijn, hoe kun je ze dan beïnvloeden? Daar weten wij wel raad mee…
Hoe wij het aanpakken
Investeren in de relatie
Gezamenlijke visie en doel
Structuur volgt strategie
Onze visie: mensen maken het verschil
Een samenwerkingsverband of alliantie is een niet-vrijblijvende vorm van samenwerken, waarbij partijen gezamenlijk streven naar een aantal strategische doelen, zoals betere zorg in de regio. Het vraagt van partijen dat zij hun eigen belang in bepaalde mate ondergeschikt maken aan het collectieve belang. En het vraagt om vertrouwen in de andere partners. Dat is nogal wat! En hoe meer spelers er betrokken zijn, hoe meer de ambities en belangen uit elkaar kunnen lopen.
Wij geloven dat een succesvolle samenwerkingsverbanden beginnen met investeren in de relatie en in verbinding op een gezamenlijk doel. Partijen moeten eerst ontdekken welke meerwaarde samenwerken kan hebben en bereidheid krijgen over de eigen organisatiegrenzen heen te kijken én te stappen. Dat vraagt om openheid over doelen, belangen, twijfels, persoonlijke drijfveren… Als mensen elkaar en elkaars belangen beter kennen, dan hebben ze meer begrip voor elkaars standpunten en gunnen ze elkaar meer in het vervolg van het traject.
Samenwerken begint met vertrouwen in de relatie
Een samenwerkingsverband in het sociaal domein staat of valt met concrete, vastgelegde afspraken. Afspraken over verdeling van middelen, besturing en verantwoording, onderlinge aansprakelijkheid, uittreding van partijen, handelen bij faillissement, toetreding van nieuwe partijen, enzovoorts. Zonder deze afspraken is de alliantie gebouwd op los zand en is de kans groot dat partijen op termijn in conflicten terecht komen of dat er niets terecht komt van de gezamenlijke voornemens.
Bij Decido zien we het gesprek hierover en de uiteindelijke vastlegging hiervan in de vorm van een overeenkomst of convenant als een belangrijke stap, maar zeker niet als iets om mee te beginnen! Het is net als bij persoonlijke relaties: voordat je overweegt om een blijvende verbintenis met elkaar aan te gaan en het te hebben over zaken als ‘huwelijkse voorwaarden’, moet je elkaar eerst goed leren kennen en ontdekken waar gezamenlijke interesses liggen. Pas als je voldoende vertrouwen hebt in de toekomst samen, heeft het zin om de zakelijke kant te regelen.
Alliantie in sociaal domein bij gemeente Amsterdam?
Wat zijn de vijf succesfactoren voor langdurige samenwerking in het sociaal domein?
Zorgalliantie Rivierenland
Ouderenorganisaties Wittenbergzorg, ’t Slot, Huis ter Leede en Anker wilden graag gaan samenwerken op de secundaire processen van de ondersteunde diensten, zodat zij medewerkers in het primair proces zo goed mogelijk kunnen blijven ondersteunen en de organisaties toekomstbestendig te maken. Een belangrijke voorwaarde voor het slagen van deze samenwerking is de bijdrage van medewerkers. Voor hen moet het praktisch en behapbaar blijven. Dit proces heeft geresulteerd in een meerjarenstrategieplan en een convenant. Een van onze collega’s heeft dit project, alsmede de start van de implementatie van het meerjarenstrategieplan als projectbegeleider begeleid.
Alliantie
Verkennende gesprekken
Onafhankelijk en onpartijdig?
Wil je weten hoe belangrijk een onafhankelijke begeleiding is?
Bij het begeleiden van samenwerkingsverbanden of strategische samenwerking in het sociaal domein starten wij altijd met verkenningsgesprekken met de individuele partijen. Deze gesprekken hebben als doel de kansen en risico’s van de samenwerking in beeld te brengen. We hebben het over verwachtingen, principes, voorwaarden, deal-breakers en over het vertrouwen dat men in de andere partijen heeft.
De uitkomst kan zijn dat de samenwerking geen kans van slagen heeft. In de meeste gevallen liggen er kansen, maar zijn er wel harde afspraken of spelregels nodig die de partijen voldoende comfort bieden om open het proces met elkaar in te gaan. Vervolgens volgen we drie lijnen: relatie – inhoud – proces.
Samen Noord: een succesvol samenwerkingsverband
Relatie – inhoud – proces
We starten met de relationele lijn. Daarin leren mensen elkaar en elkaars belangen kennen. We gebruiken werkvormen om mensen individueel kennis te laten maken en als team. En we zetten Management Drives in om persoonlijke drijfveren en de teamdynamiek inzichtelijk te maken.
Als er een basis van vertrouwen ligt, stellen we in de inhoudelijke lijn samen een strategisch meerjarenplan op. Dit maakt concreet wat de partners samen willen bereiken, wat daarvoor moet gebeuren en wie daarin welk aandeel heeft. Als laatste kijken we naar de formele kant: hoe leggen we alles goed vast en kijken we wat alle aanbieders en de gemeente nodig heeft.
Meer weten over allianties in het sociaal domein?
Kennissessie “Samenwerken in het sociaal domein”
Wil je zelf ervaren hoe wij de vorming van samenwerkingsverbanden aanpakken? Of wil je van ervaringen van andere organisaties leren? Dat kan via onze kennissessie over strategische samenwerking. De kennissessies worden elk kwartaal georganiseerd. Klik hiernaast om je in te schrijven voor de komende sessie!
Formalisatie
De lijn van formalisering vormt het sluitstuk van het proces van alliantievorming. Redenerend vanuit de ambities en doelen zoals benoemd in het meerjarenplan en de randvoorwaarden die stakeholders stellen, wordt er gezocht naar de meest passende (juridische) samenwerkingsvorm en bijbehorende afspraken. Dit zijn afspraken over de besturing en verantwoording van het samenwerkingsverband, over onderlinge aansprakelijkheid, over verdeling van middelen, over toetreding van nieuwe partijen enzovoorts. Met de ondertekening van een convenant, contract of een het oprichten van een nieuwe rechtspersoon is het samenwerkingsverband of alliantie dan een feit!
Meer weten over de strategie achter allianties?
Strategische alliantie: Hoe doorbreek je de impasse?
Management Drives
Meer weten over Management Drives?
Lees over de impact van drijfveren op de kans op succesvolle samenwerking
Drijfveren zijn onzichtbare voorspellers van gedrag: zij geven aan tot welk gedrag iemand van nature meer en minder geneigd is. Verbindt iemand bijvoorbeeld graag met andere mensen of wil iemand liever eerst duidelijke afspraken maken? Zonder dat het heel expliciet is, kijken mensen met verschillende drijfveren door een andere bril naar de wereld, en dus ook naar een onderwerp als samenwerken. Sommigen zien samenwerken als een enorme kans, anderen als een risico, en weer anderen lijkt het leuk omdat ze er iets van kunnen leren. Als je dat van elkaar weet, scheelt dat al een hoop verwarring!
Wij gebruiken Management Drives in samenwerkingsverbanden om elkaar beter te leren kennen. Daarnaast laten we met een groepsprofiel zien tot welk gedrag het team als collectief geneigd is en welke voor- en nadelen daar aan verbonden zijn.
Game: Samenwerken in Allianties
Speel met je eigen team het dilemma-spel over samenwerken in het sociaal domein. Maak keuzes in lastige praktijksituaties en ervaar hoe je de samenwerking positief kunt beïnvloeden.
Inhouse Training Strategische samenwerking
Decido heeft een meerdaagse inhouse training Strategische samenwerking ontwikkeld voor medewerkers bij gemeente en in het sociaal domein. Van succesfactoren tot juridische constructen, van aanpak tot beïnvloeding van gedrag. De training heeft een praktisch karakter: voorbeelden, rollenspellen, intervisie en serious gaming leiden je langs de belangrijkste thema’s. Aan het eind van deze training ken je alle ins en outs van strategische samenwerking en heb je handvatten om succesvol allianties aan te gaan. Meer weten? Bel of mail ons!
Drijvende kracht voor strategische alliantie
Andere diensten
Allianties zijn een antwoord op vragen uit de samenleving en een mogelijkheid om samen te werken binnen de regio. Hoe selecteer je de juiste partners met visie en hoe houd je grip op de verandering?
Bepaal de juiste richting
Een verandering heeft een duidelijk verhaal nodig. Het start vanuit het hogere doel van de organisatie en biedt een inspirerende visie waar we gezamenlijk voor gaan. En een duidelijke strategie hoe daar te komen.
Inrichting van de organisatie
Allianties kunnen snel uit de bocht vliegen. Sturen op operationele resultaten en sturen op de verandering zijn twee kanten van dezelfde medaille. Wij begeleiden organisaties met grip houden op zowel de dagelijkse activiteiten als de samenwerking met anderen.
Zorgalliantie Rivierenland is een samenwerkingsverband tussen vier ouderenzorgorganisaties in de regio Rivierenland. Het betreft Anker, ’t Slot, Wittenbergzorg en Huis ter Leede. Meer informatie over dit project is eind 2023 te vinden via https://www.zorgalliantierivierenland.nl.