Vertragen om te versnellen
In maart overleed een icoon. Mijn zoon verwoordde het treffend: ”Papa, Johan Cruijff is uitgestorven.” Zeldzaam als Johan was, klonk dat best logisch. Zeldzaam is vandaag de dag ook de vakman of vakvrouw. Iemand die zijn of haar vak echt verstaat, die durft te vertragen om te versnellen.
Strategie en urgentie
Een vakbekwame voetbalcoach traint, analyseert, gaat in gesprek met spelers en staf en bereidt zich zo voor op de wedstrijd. Hij verdiept zich in de tegenstander (probleem) alvorens met een passende tactiek (oplossing) te komen.
Helaas zit niet iedere vakman zo in de wedstrijd. Vanuit MT’s, stuurgroepen en andere gremia worden vraagstukken (vaak inclusief oplossingsrichting) in de organisatie neergelegd met de verwachting een snelle en passende oplossing. De vakman of vakvrouw gaat direct enthousiast aan de slag. Zo ook in onderstaand praktijkvoorbeeld.
“Ah, dus dat is je probleem. Geef me 2 weken, dan heb ik het opgelost.” 5 minuten later zit je collega, zo resultaatgericht als ze is, achter haar bureau en begint direct de oplossing uit te werken. Zij maakt ondertussen dankbaar gebruik van haar netwerk. Met een paar telefoontjes en e-mails omzeilt zij de stuurgroep en enkele andere gremia en nog dezelfde middag zijn enkele Cognos ontwikkelaars bezig met een rapport (de oplossing?). Pragmatisch? Zeker. Wordt het werkelijke probleem nu echt opgelost? Over 2 weken weten we het…”
Strategie en urgentie: ze worden gevoeld en we denken het probleem scherp te hebben, dus hup aan de slag. In de praktijk zie ik dit maar al te vaak. Er wordt direct aan de oplossing gewerkt. Een goede analyse ontbreekt. Wat mij betreft een randvoorwaarde om in één keer goed, ofwel in de juiste richting en in het juiste tempo, de oplossing te implementeren.
Wat maakt nu dat de analyse om achter het werkelijke probleem te komen er even bij gedaan wordt of achteraf wordt toegevoegd of nog erger gewoon wordt overgeslagen? Gunnen we onszelf niet de tijd? Of erger nog, durven we geen kritische vragen te stellen? Als ik de vraag stel: ”Voor wie heb je straks welk probleem opgelost?” Blijft het meestal angstvallig stil. Of ik krijg een antwoord waarin met moeite een stakeholder en een mogelijk probleem zit geformuleerd. Best gek toch, dat je als vakman direct aan de slag gaat met een willekeurig stuk materiaal en gereedschap. Omdat je aanneemt daarmee het probleem op te lossen. Zoiets als de fysiotherapeut die direct begint te masseren waar het pijn doet en je oefeningen meegeeft op weg naar de volgende behandeling. Wat drijft mensen nu waardoor ze niet langer die vakman of vakvrouw zijn? Om hier achter te komen, ga ik op zoek naar drijfveren om dit wel te zijn.
Als strategieversneller wil ik vanuit intenties en urgentie besef versnellen. Mijn drijfveer is gezamenlijk vanuit een visie werken aan succes. Om een gedegen advies uit te brengen verdiep ik mij in het probleem. Ik wil het probleem echt begrijpen. Vervolgens analyseer ik en werk ik oplossingsrichtingen uit. De uiteindelijke oplossing kan zomaar eens een andere richting zijn, dan wanneer ik direct aan de slag was gegaan. Ja, misschien kost het wel 3 weken extra werk. Nou en! Want wat de ‘vertraging’ je oplevert is het meer dan waard. Namelijk een passend antwoord op een ogenschijnlijk simpele vraag, zodat je van daaruit direct kunt versnellen in de juiste richting en in het juiste tempo. Zoals Cruijff eens zei: “Voetballen is heel simpel. Het moeilijkste wat er echter is, is simpel voetballen.” Een echte vakman begrijpt dit meteen.