Als je een hamer hebt, zie je overal spijkers en als je twee artikelen over zelforganisatie hebt geschreven, zie je overal situaties waarin mensen ineens in beweging komen of juist halsstarrig stil blijven staan. Zeker in Coronatijd! Hoe komt het dat teams wel of niet in beweging komen? En wat is er nodig om wél in beweging te komen? Wat is het geheim van de drijvende krachten achter zelforganisatie? Omdat ik de afgelopen drie maanden door Corona vanuit huis heb moeten werken, illustreer ik de drijvende krachten van zelforganisatie met het verhaal van mijn dertienjarige zoon…
Mijn zoon barst van de wensen en droomt van allerlei fantastische digitale tools waar zijn middelen (zakgeld) niet toereikend voor is en waar hij geen extra budget (extra bijdrage van ons) voor losgepeuterd krijgt. Hij is ambitieus, wil later zijn geld verdienen met gaming en editen van gaming films. Om dat te bereiken moet hij nu oefenen, veel oefenen. Zijn standaard laptop is eigenlijk niet goed genoeg. Hij oriënteert zich dus op onderdelen van een desktop, zodat hij van de beste onderdelen zijn eigen gaming computer zelf kan bouwen.
Zoals ik al zei is mijn zoon 13 jaar, luistert graag naar muziek, speelt gitaar en heeft nog wat sportieve hobby’s. Hij zit in het tweede jaar van de middelbare school, planning van zijn huiswerk en ook uitvoeren wat hij plant; hij kan er wel wat hulp bij gebruiken… Ik hoor mijzelf hem regelmatig vragen stellen over wat hij te doen heeft en wanneer dat af moet zijn en de opmerking maken dat ik langzamerhand eens zou beginnen, als ik hem was… Of hij er echt harder van gaat lopen…? Er van in beweging komt…? Nee.
Maar dan die droom en de zelf te bouwen desktop die daar echt voor nodig is: de wens is groot en het verlangen brandt. Op een avond zit hij achter zijn laptop en vraagt of ik even toestemming wil geven…. Ik ga naast hem zitten om er achter te komen waar dit over gaat. Hij heeft uitgeplozen waar je op je 13e mag werken; folders rondbrengen!
Voordat ik mijn digitale handtekening zet stel ik hem nog wat vragen en benoem een aantal randvoorwaarden: ik praat met hem over verantwoordelijkheden, planning van huiswerk, schoolwerk gaat voor, etc. Ik zet mijn digitale handtekening, merk dat ik trots ben dat hij zijn geld zelf wil verdienen èn spreek mijzelf toe. “Dit is zijn werk, zijn verantwoordelijkheid”, “Ik laat dit los en bemoei me er niet mee”. Ergens bekruipt mij het gevoel dat dit niet gaat lukken.
Ha! Had ik het even mis! Op vrijdag wordt de folder geleverd, de gang staat vol met stapels van die dingen. Hij heeft het hele weekend de tijd om ze rond te brengen en hij doet het gewoon. De eerste keren kost het eindeloos veel tijd. Hij is uren bezig voor, geloof ik, 9 euro. En daarnaast is zijn huiswerk op tijd af, hij bedenkt zelfs een andere manier van plannen die er voor zorgt dat het hem in het weekend veel minder tijd kost.
Herkent u de parallellen en worstelingen van zelfstandige teams? En wat beweging tot stand brengt? In het eBook ‘Zelforganisatie vanuit de bedoeling’ beschrijven we zes helpende krachten die zorgen voor de beweging in de juiste richting. Het verhaal van mijn zoon illustreert mooi welke drie helpende krachten beweging creëren. Namelijk Intentie (‘dit is voor mij zo belangrijk’), Regie (‘ik ga dit regelen en doe dat op mijn manier’) en Urgentie (‘ik voel dat dit moet, ik ga doen wat er voor nodig is’). De beweging zou er niet inkomen als mijn zoon zijn ambitie niet scherp had, een vierde helpende kracht die de richting van de beweging aangeeft.
Ons eBook gaat niet over het gezinsleven maar over zelforganisatie in de zorg. Als organisatieadviseur en teamcoach bij een aantal verpleeghuislocaties zie ik dat ondanks de druk die deze organisaties en medewerkers dagelijks ervaren in het omgaan met alle Corona-maatregelen, er ook beweging ontstaat, in de gewenste richting. Gedreven door de ambitie Corona buiten de deur te houden, en tegelijkertijd het welzijn van bewoners aandacht te geven is een samenwerking tussen verschillende afdelingen die maar niet vlot te trekken was nu ‘als vanzelf’ wel mogelijk.
Voor het gebruik van digitale tools geldt hetzelfde: door een snelle implementatie is er voor bewoners nieuwe manieren ontstaan om contact te hebben met familie en vrienden en MDO’s konden doorgang krijgen en zelfs meer to-the-point gevoerd worden. Deze beweging is nu mogelijk omdat medewerkers de urgentie voelen, weten dat zij de regie moeten pakken vanuit de intentie echt bij te willen dragen. Ik verheug me er nu al op om met de medewerkers van deze locaties het net op te halen om met elkaar te constateren wat corona naast de werkdruk, het verdriet en angst ook opgeleverd heeft. En van daaruit gaan we weer door, werken aan het bereiken van de ambities die deze organisaties zich stellen.
Wil je ook beweging creëren in teams? Heb je interesse in het eBook ‘Zelforganisatie vanuit de bedoeling’? Klik dan hier. En heb je na het lezen vragen, opmerkingen of feedback? Dan hoop ik dat je me mailt: olga@decido.nl
